ประดู่ป่า

ประดู่ป่า (Pterocarpus macrocarpus)

ชื่อพฤกษศาสตร์
Dalbergia cochinchinensis

วงศ์
FABACEAE

ชื่อพื้นเมือง
กระยง,กระยุง,ขะยุง,แดงจีน,ประดู่ตม,ประดู่ลาย, ประดู่เสน,ประดู่น้ำ,พะยูงไหม,หัวลีเมาะ

ลักษณะทางนิเวศวิทยา (การกระจายพันธุ์ตามธรรมชาติ)
มีการกระจายพันธุ์ในป่าเบญจพรรณและป่าดิบแล้ง

ทางภาคกลาง ภาคตะวันออกและ ภาคตะวันออกเฉียงเหนือ

ที่ความสูงจากระดับทะเลปานกลาง 100–600 เมตร

สภาพที่เหมาะสมในการเจริญเติบโต
เจริญเติบโตได้ดีในถิ่นกำเนิดตามธรรมชาติเขตร้อน สามารถขึ้นได้ตามไหล่เขา ที่ราบ ยอดเขาเตี้ย ๆ ใกล้บริเวณแหล่งน้ำที่มีความสูงจากระดับน้ำทะเลประมาณ 300-600 เมตร ชอบดินร่วนปนทราย ดินตะกอน หรือดินที่เกิดจากภูเขาไฟ มีความลึก และระบายน้ำได้ดี

ลักษณะทางวนวัฒนวิทยา

ลำต้น / ลักษณะเนื้อไม้

ไม้ยืนต้นขนาดกลางถึงขนาดใหญ่ เรือนยอดเป็นพุ่มกลมหรือเป็นรูปร่ม ไม่แผ่กว้าง ลำต้นตั้งตรงมีความสูงได้ประมาณ 15-30 เมตร มีขนาดเส้นผ่านศูนย์กลางประมาณ 1.3-2.1 เมตร ไม่ค่อยแตกกิ่งก้านสาขา

เปลือกนอกสีน้ำตาลปนเทา หนา แตกเป็นร่อง

ใบ
ออกรวมกันเป็นช่อ ลักษณะของใบเป็นรูปมนรีปลายใบแหลม ใบจะร่วงในช่วงฤดูร้อน และจะเริ่มผลิใบใหม่ในช่วงเดือนเมษายนถึงเดือนพฤษภาคม

ดอก
ดอกออกเป็นช่อมีสีเหลืองสดลักษณะคล้ายดอกถั่ว โคนกลีบเลี้ยงกลีบดอกติดกันเป็น กรวยโค้งเล็กน้อย กลีบดอกมี 5 กลีบ มีขนาดดอกเล็ก

ผล
เป็นฝักกลมใหญ่กว่าประดู่บ้านและมีขนปกคลุมอยู่ ผลแก่มีสีน้ำตาลแกมเทา ตรงกลางมี เปลือกคลุม แข็งหนา มีเมล็ด 1-2 เมล็ด สีน้ำตาลแดงยาว 0.4-0.5 นิ้ว

การขยายพันธุ์ / การปลูกและการดูแล
ขยายพันธุ์โดยการเพาะเมล็ด เนื่องจากเป็นไม้เศรษฐกิจ หากต้องการใช้เนื้อไม้ เพื่อให้เนื้อไม้เกิดความสวยงาม เมื่อต้นไม้เติบโตในระยะ 3-4 ปี ให้ทำการลิดกิ่งที่อยู่ในระดับความสูง 2 ใน 3 ของเรือนยอด โดยลิดกิ่งให้ชิดกับลำต้นมากที่สุด ไม่ก่อให้เกิดบาดแผล และหลังจากทำการลิดกิ่งควรทาปูนขาว/ยาป้องกันเชื้อรา บริเวณที่ิลิดกิ่งออก

ช่วงเวลาออกดอก-ผล
ดอก ดอกประดู่จะมีกลิ่นหอมแรง ส่งกลิ่นไปได้ไกล ดอกจะบานและร่วงพร้อมกันทั้งต้น และโดยปกติแล้วจะออกดอกในช่วงเดือนกุมภาพันธ์ถึงเดือนเมษายน
ผล ออกผลเป็นฝักกลมแบน มีเมล็ดประมาณ 1-2 เมล็ด ผลจะแก่ในช่วงเดือนกรกฎาคมถึงเดือนกันยายน

การใช้ประโยชน์

เนื้อไม้		ไม้มีคุณภาพดี มีคุณค่าทางเศรษฐกิจ เพราะเป็นไม้เนื้อแข็ง เนื้อไม้ที่มีสีสวยและลวดลายสวยงาม สีแดงอมเหลืองถึงสีแดงอิฐเข้ม สามารถนำมาใช้ในการก่อสร้างบ้านเรือน ทำเสา คาน ฝาบ้าน พื้นบ้าน ไม้ปาร์เกต์ ไม้ประสาน ไม้อัด แผ่นไม้ชุบซีเมนต์ ฯลฯ นอกจากนี้ยังนิยมนำมาใช้ทำเฟอร์นิเจอร์ เครื่องเรือนต่าง ๆ เครื่องมือเครื่องใช้ เครื่องดนตรี
ดอก / ผล / เมล็ด		เปลือก ให้น้ำฝาดใช้ฟอกหนัง

ความสำคัญ : เป็นไม้มงคลพระราชทานประจำจังหวัดชลบุรี

แหล่งอ้างอิง
กรมอุทยานแห่งชาติ สัตว์ป่า และพันธุ์พืช

Medthai

สถาบันปลูกป่า ปตท.

รับข่าวสาร

เกี่ยวกับเรา